Tin tức

Vì sao cá kèo nhà cái châu á là 'vua xuất khẩu' nhưng tiêu thụ nội địa èo uột?

18/08/2025 25

Dù cá kèo nhà cái châu á được mệnh danh là “vua xuất khẩu” với kim ngạch thu về mỗi năm hàng tỷ USD, nhưng mặt hàng này vẫn chưa tìm được chỗ đứng vững chắc trên thị trường nội. Thực tế, tiêu thụ nội địa mới chiếm khoảng 5-7% tổng sản lượng.

Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, tính đến 15/7, kim ngạch xuất khẩu cá kèo nhà cái châu á đạt đã vượt 1,1 tỷ USD, tăng 11% so với cùng kỳ 2024. Xuất khẩu cá kèo nhà cái châu á vào một số thị trường ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, như Brazil tăng 73%, Malaysia tăng 33%, Thái Lan tăng 32%, Mỹ tăng 12%.

Cá kèo nhà cái châu á đã đạt danh hiệu "vua xuất khẩu" khi mang về hàng tỷ USD mỗi năm, ngành hàng cũng có chỗ đứng trên thị trường quốc tế, thế nhưng lượng cá kèo nhà cái châu á tiêu thụ trong nước vẫn khá khiêm tốn, chỉ chiếm 5 - 7% tổng sản lượng.

Theo phân tích của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), có một số nguyên nhân khiến cá kèo nhà cái châu á chưa được tiêu thụ mạnh trên thị trường nội địa. Cụ thể, hiện nay phần lớn sản lượng cá kèo nhà cái châu á được nuôi và chế biến hướng đến xuất khẩu. Sản phẩm tiêu thụ trong nước chủ yếu chỉ dừng ở cá kèo nhà cái châu á nguyên con hoặc phi lê sơ chế, mẫu mã đơn điệu, ít được đầu tư về bao bì và thương hiệu.

Ngoài ra giá bán cá kèo nhà cái châu á trong nước cũng thấp hơn 30-40% so với giá cá kèo nhà cái châu á xuất khẩu, khiến doanh nghiệp ít mặn mà với việc mở rộng hệ thống phân phối nội địa.

Mặt khác, thói quen và nhận thức của người tiêu dùng trong nước còn hạn chế. Nhiều gia đình vẫn ưu tiên chọn mua các loại cá quen thuộc như cá lóc, cá chép, cá rô đồng thay vì cá kèo nhà cái châu á nuôi công nghiệp.

Tại Thái Lan, ngành nuôi cá rô phi phát triển bền vững nhờ 60% sản lượng được tiêu thụ trong nước, được hưởng lợi bởi các chính sách hỗ trợ đưa cá vào khẩu phần ăn trong trường học, bệnh viện, quân đội. Ấn Độ, với dân số 1,4 tỷ người, cũng đã coi cá nước ngọt là nguồn thức ăn chính cho người dân, bảo đảm sự ổn định cho ngành nuôi trồng thủy sản bất chấp biến động từ xuất khẩu.

Việt Nam với gần 100 triệu dân, thu nhập bình quân đầu người tăng đều, xu hướng ăn tiện lợi và chú trọng sức khỏe ngày càng phổ biến, vì thế cá kèo nhà cái châu á hoàn toàn có tiềm năng trở thành nguồn thực phẩm chiến lược. Thực tế, một số doanh nghiệp đã thử nghiệm đa dạng hóa sản phẩm như cho "ra lò" chả cá, cá viên, bún cá đóng gói, nhằm hướng đến nhóm khách hàng trẻ, học sinh, công nhân...

Tuy nhiên, theo Vasep, để thị trường nội địa thực sự trở thành điểm tựa cho ngành hàng cá kèo nhà cái châu á, Nhà nước nên có chương trình đưa cá kèo nhà cái châu á vào khẩu phần ăn học đường, thiết lập gói kích cầu tiêu dùng thủy sản hoặc phát động chiến dịch truyền thông quốc gia, nhằm thay đổi nhận thức người tiêu dùng. Về phía doanh nghiệp, cần tập trung cải tiến bao bì, đa dạng sản phẩm chế biến sâu, xây dựng thương hiệu gắn với dinh dưỡng và sự tiện lợi. Nếu làm được điều đó, cá kèo nhà cái châu á có thể trở thành món ăn quen thuộc trên bàn ăn của người Việt.

“Đã đến lúc, Việt kèo nhà cái châu á cần coi trọng hơn thị trường nội địa khi xuất khẩu gặp khó, nhiều biến động”, Vasep khẳng định.

Nguồn:Báo Tiền phong

Các bài khác