Trình tự giải quyết bóng đá kèo nhà cái chấp

23/10/2010 53855

Tham vấn (Consultation)

Bên có khiếu nại trước hết phải đưa ra yêu cầu tham vấn Bên kia (Điều 4 DSU). Việc tham vấn được tiến hành bí mật (không công khai) và không gây thiệt hại cho bóng đá kèo nhà cái quyền tiếp theo của bóng đá kèo nhà cái Bên. Bên được tham vấn phải trả lời trong thời hạn10 ngàyvà phải tiến hành tham vấn trong vòng30 ngàykể từ khi nhận được yêu cầu (trường hợp khẩn cấp – ví dụ hàng hoá liên quan có nguy cơ hư hỏng, bóng đá kèo nhà cái thời hạn này lần lượt là 10 ngày và 20 ngày). Bên được tham vấn có nghĩa vụ "đảm bảo việc xem xét một cách cảm thông và tạo cơ hội thoả đáng" cho Bên yêu cầu tham vấn.

Thủ tục tham vấn chỉ là thủ tục được tiến hành giữa bóng đá kèo nhà cái Bên với nhau. DSB được thông báo về thủ tục này và có trách nhiệm thông báo cho bóng đá kèo nhà cái quốc gia thành viên về yêu cầu tham vấn nhưng cơ quan này không trực tiếp tham gia vào thủ tục tham vấn. bóng đá kèo nhà cái quốc gia khác có thể xin tham gia vào việc tham vấn này nếu Bên bị tham vấn thừa nhận rằng bóng đá kèo nhà cái quốc gia này có “quyền lợi thương mại thực chất” trong việc tham vấn này.

Thông thường các quốc gia đều có gắng giải quyết các bất đồng ở giai đoạn tham vấn nhằm hạn chế đến mức tối đa các thiệt hại về lợi ích cho tất cả các bên đồng thời đảm bảo tính bí mật của các thông tin liên quan đến bóng đá kèo nhà cái.

Tuy nhiên, bóng đá kèo nhà cái qui định về tham vấn trong WTO cũng bộc lộ một số hạn chế nhất định như: làm thế nào để định lượng hoặc kiểm nghiệm được việc thực hiện nghĩa vụ “tham vấn một cách thông cảm” của Bên được yêu cầu tham vấn; trường hợp tham vấn đạt được một thoả thuận thì thông báo về kết quả tham vấn cần phải chi tiết đến mức nào để bóng đá kèo nhà cái Thành viên khác của WTO và cơ quan có thẩm quyền kiểm tra được tính hợp pháp của thoả thuận tham vấn (tránh hiện tượng thoả thuận đạt được đơn thuần chỉ là sự thoả hiệp về lợi ích giữa bóng đá kèo nhà cái bên mà không dựa trên bóng đá kèo nhà cái qui định của WTO và thực tế vi phạm vẫn tồn tại…)

Môi giới, Trung gian, Hoà giải

Bên cạnh thủ tục tham vấn, DSU còn qui định các hình thức giải quyết bóng đá kèo nhà cái mang tính “chính trị” khác như môi giới, trung gian, hoà giải. Các hình thức này được tiến hành trên cơ sở tự nguyện, bí mật giữa các Bên tại bất kỳ thời điểm nào sau khi phát sinh bóng đá kèo nhà cái (ngay cả khi Ban hội thẩm đã được thành lập và đã tiến hành hoạt động). Tương tự như vậy, các thủ tục này cũng có thể chấm dứt vào bất kỳ lúc nào. DSU không xác định bên nào (nguyên đơn hay bị đơn) có quyền yêu cầu chấm dứt nên có thể hiểu là tất cả các bên bóng đá kèo nhà cái đều có quyền yêu cầu chấm dứt các thủ tục này.

Chức năng môi giới, trung gian, hoà giải do Tổng Thư ký WTO đảm nhiệm (Điều 5 DSU). Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có qui định về việc liệu một cá nhân hoặc một tổ chức có thể đứng ra đảm trách vai trò môi giới, trung gian, hoà giải này không.

Với các ưu thế nhất định như tiết kiệm được về thời gian, tiền bạc, quan hệ hữu hảo giữa các bên bóng đá kèo nhà cái… các phương thức chủ yếu dựa trên đàm phán ngoại giao này được DSU đặc biệt khuyến khích sử dụng (Điều 3.7 DSU), và việc tìm ra được một giải pháp hợp lý thoả mãn tất cả các bên bóng đá kèo nhà cái có lẽ còn được coi trọng hơn cả việc đạt được một giải pháp phù hợp với các qui tắc thương mại trong Hiệp định.

Thành lập Ban hội thẩm(Panel Establishment)

Yêu cầu thành lập Ban hội thẩm phải được lập thành văn bản sau khi Bên được tham vấn từ chối tham vấn hoặc tham vấn không đạt kết quả trong vòng60 ngàykể từ khi có yêu cầu tham vấn (Điều 6 DSU). Tuy nhiên, như trên đã đề cập, yêu cầu thành lập Ban hội thẩm có thể đưa ra trước thời hạn này nếu các bên bóng đá kèo nhà cái đều thống nhất rằng các thủ tục tham vấn, hoà giải không dẫn đến kết quả gì. Văn bản yêu cầu thành lập Ban hội thẩm phải nêu rõ quá trình tham vấn, xác định chính xác biện pháp thương mại bị khiếu kiện và tóm tắt các căn cứ pháp lý cho khiếu kiện.

Yêu cầu này được gửi tới DSB để cơ quan này ra quyết định thành lập Ban hội thẩm. Nhờ có nguyên tắc đồng thuận phủ quyết nên hầu như quyền được giải quyết bóng đá kèo nhà cái bằng hoạt động của Ban hội thẩm của nguyên đơn được đảm bảo.

Thành viên Ban hội thẩm, nếu không được bóng đá kèo nhà cái bên thống nhất chỉ định trong vòng20 ngàykể từ khi có quyết định thành lập sẽ do Tổng Giám đốc WTO chỉ định trong số bóng đá kèo nhà cái quan chức chính phủ hoặc bóng đá kèo nhà cái chuyên gia có uy tín trong lĩnh vực luật, chính sách thương mại quốc tế.

Trong trường hợp có nhiều nước cùng yêu cầu thành lập Ban hội thẩm để xem xét cùng một vấn đề (ví dụ: một biện pháp thương mại của một quốc gia thành viên bị nhiều quốc gia khác phản đối) thì DSB có thể xem xét thành lập một Ban hội thẩm duy nhất. Nếu vẫn phải thành lập bóng đá kèo nhà cái Ban hội thẩm riêng rẽ trong trường hợp này thì bóng đá kèo nhà cái Ban hội thẩm này có thể có chung bóng đá kèo nhà cái thành viên và thời gian biểu sẽ được xác định một cách hài hoà để bóng đá kèo nhà cái thành viên này hoạt động một cách hiệu quả nhất.

Bất kỳ quốc gia thành viên nào có quyền lợi thực chất trong vấn đề bóng đá kèo nhà cái đều có thể thông báo cho DSB về ý định tham gia vụ việc với tư cách là Bên thứ ba. Các Bên thứ ba này được tạo điều kiện để trình bày ý kiến bằng văn bản trước Ban hội thẩm.

Hoạt động của Ban hội thẩm(Panel Procedures)

Ban hội thẩm có chức năng xem xét vấn đề bóng đá kèo nhà cái trên cơ sở các qui định trong các Hiệp định của WTO mà Bên nguyên đơn viện dẫn như là căn cứ cho đơn kiện của mình để giúp DSB đưa ra khuyến nghị/quyết nghị thích hợp cho các bên bóng đá kèo nhà cái.

Về nghĩa vụ chứng minh của bóng đá kèo nhà cái bên: Theo tập quán hình thành từ GATT 1947, trường hợpkhiếu kiện có vi phạmthìBên bị đơncó nghĩa vụ chứng minh hành vi vi phạm của Bên đó không gây thiệt hại cho Bên nguyên đơn; trường hợpkhiếu kiện không có vi phạmthìBên nguyên đơncó nghĩa vụ chứng minh hành vi không vi phạm của Bên bị đơn gây ra thiệt hại về lợi ích mà Bên đó đáng lẽ phải được hưởng theo qui định của Hiệp định hoặc chứng minh sự cản trở đối với việc thực hiện một mục tiêu nhất định của Hiệp định. Đối với việc chứng minh các vấn đề khác, mặc dù DSU không có qui định cụ thể về việc này, một tập quán chung (vốn được áp dụng tại Toà án Quốc tế) đã được thừa nhận khá rộng rãi trong khuôn khổ cơ chế này là bên bóng đá kèo nhà cái đã đưa ra một chi tiết/thực tế có nghĩa vụ cung cấp các chứng cứ chứng minh cho chi tiết/thực tế đó không phụ thuộc vào việc bên đó là nguyên đơn hay bị đơn trong bóng đá kèo nhà cái.

Thủ tục hoạt động của Ban hội thẩm được qui định tại Điều 12 DSU. Ban hội thẩm, sau khi tham khảo ý kiến của bóng đá kèo nhà cái Bên liên quan sẽ ấn định một thời gian biểu cụ thể chophiên xét xử đầu tiên(bóng đá kèo nhà cái Bên trình bày bóng đá kèo nhà cái văn bản giải trình tình tiết vụ việc và bóng đá kèo nhà cái lập luận liên quan),phiên xét xử thứ hai(đại diện và luật sư của bóng đá kèo nhà cái Bên lần lượt trình bày ý kiến và trả lời bóng đá kèo nhà cái câu hỏi của Ban hội thẩm – oral hearings). Sau phiên xét xử thứ hai, Ban hội thẩm soạn thảo và chuyển đến bóng đá kèo nhà cái bên phầnTóm tắt nội dung bóng đá kèo nhà cáicủa báo cáo để họ cho ý kiến trong một thời hạn nhất định. Trên cơ sở bóng đá kèo nhà cái ý kiến này, Ban hội thẩm đưa raBáo cáo tạm thời(mô tả vụ việc, bóng đá kèo nhà cái lập luận, kết luận của Ban hội thẩm). bóng đá kèo nhà cái Bên cho ý kiến về Báo cáo này. Nếu có yêu cầu, Ban hội thẩm có thể tổ chức thêm mộtphiên họp bổ sungđể xem xét lại tổng thể bóng đá kèo nhà cái vấn đề liên quan. Sau đó Ban hội thẩm soạn thảoBáo cáo chính thứcđể gửi đến tất cả bóng đá kèo nhà cái thành viên WTO và chuyển cho DSB thông qua.

Trong quá trình xem xét vụ việc, Ban hội thẩm có thể tìm kiếm thông tin từ nhiều nguồn khác nhau hoặc thành lập nhóm chuyên gia để tư vấn cho Ban về bóng đá kèo nhà cái vấn đề kỹ thuật hoặc môi trường.

Các phiên họp thảo luận và tài liệu lưu hành trong quá trình hoạt động của Ban hội thẩm phải được giữ bí mật nhằm đảm bảo tính khách quan, độc lập của Ban. Tuy nhiên một Bên bóng đá kèo nhà cái có quyền công khai các tài liệu mà mình đã cung cấp cho Ban hội thẩm.

Khác với cơ chế giải quyết bóng đá kèo nhà cái trong GATT, DSU có qui định hết sức chặt chẽ về các thời hạn cho hoạt động của Ban hội thẩm nhằm mục tiêu giải quyết nhanh chóng bóng đá kèo nhà cái, tránh để quá lâu làm ảnh hưởng đến tính cạnh tranh của hàng hoá dịch vụ cũng như ý nghĩa của khuyến nghị giải quyết bóng đá kèo nhà cái. Điều 12 DSU qui định:

- Ban hội thẩm phải bắt đầu công việc giải quyết bóng đá kèo nhà cái chậm nhất là 1 tuần sau khi được thành lập

- Báo cáo chính thức phải được hoàn thành chậm nhất là 6 tháng kể từ khi thành lập Ban hội thẩm (nếu là trường hợp hàng hóa liên quan dễ bị hư hỏng thì thời hạn này là 3 tháng). Thời hạn này cũng có thể được DSB kéo dài thêm trên cơ sở yêu cầu của Ban hội thẩm với lý do giải thích rõ ràng nhưng trong bất kỳ trường hợp nào cũng không được gia hạn thêm quá 3 tháng.

- Các thời hạn trên có thể được điều chỉnh trong trường hợp bóng đá kèo nhà cái có liên quan đến một nước đang phát triển

Thông qua Báo cáo của Ban hội thẩm (Adoption of Panel Report)

Báo cáo của Ban hội thẩm được chuyển cho tất cả bóng đá kèo nhà cái thành viên WTO và được DSB thông qua trong thời hạn60 ngàykể từ ngày Báo cáo được chuyển cho các thành viên trừ khi một Bên bóng đá kèo nhà cái quyết định kháng cáo hoặc DSB đồng thuận phủ quyết Báo cáo (các Bên bóng đá kèo nhà cái và các thành viên WTO khác có quyền đưa ra ý phản đối có kèm theo lý do bằng văn bản đối với Báo cáo của Ban hội thẩm chậm nhất là 10 ngày trước khi DSB họp để thông qua Báo cáo).

Báo cáo của Ban hội thẩm được lập thành văn bản trong đó phải có bóng đá kèo nhà cái nội dung sau: trình bày bóng đá kèo nhà cái tình tiết thực tế của vụ việc, tường trình về việc áp dụng bóng đá kèo nhà cái qui định của WTO trong bóng đá kèo nhà cái vấn đề liên quan, kết luận và bóng đá kèo nhà cái khuyến nghị cùng với bóng đá kèo nhà cái căn cứ dẫn tới kết luận, khuyến nghị đó.

Trình tự Phúc thẩm(Appelate Review)

Các bên bóng đá kèo nhà cái có thể kháng cáo các vấn đề pháp lý trong Báo cáo của Ban hội thẩm (yêu cầu phúc thẩm) trên cơ sở yêu cầu chính thức bằng văn bản. Khi có yêu cầu này thủ tục phúc thẩm sẽ được bắt đầu.

Trong quá trình làm việc của SAB, các Bên bóng đá kèo nhà cái và các Bên thứ ba có quyền đệ trình ý kiến bằng văn bản hoặc trình bày miệng tại phiên họp của cơ quan này. Hoạt động của SAB được giữ bí mật. Việc xem xét và đưa ra Báo cáo phải được thực hiện với sự tham gia của các Bên bóng đá kèo nhà cái.

Cơ quan Phúc thẩm ra Báo cáo trong thời hạn60 ngàykể từ ngày kháng cáo (trường hợp có yêu cầu gia hạn thì có thể kéo dài thêm 30 ngày nữa nhưng phải thông báo lý do cho DSB biết). Báo cáo này có thể giữ nguyên, sửa đổi hoặc loại bỏ bóng đá kèo nhà cái vấn đề và kết luận pháp lý của Ban hội thẩm. bóng đá kèo nhà cái Bên không có quyền phản đối Báo cáo này. DSB thông qua Báo cáo của Cơ quan Phúc thẩm trong thời hạn 30 ngày kể từ khi Báo cáo của SAB được chuyển đến tất cả bóng đá kèo nhà cái thành viên trừ khi DSB đồng thuận phủ quyết.

Khuyến nghị bóng đá kèo nhà cái giải pháp(Recommended Remedies)

Khi Báo cáo được thông qua xác định một biện pháp của một Bên là vi phạm qui định của WTO, cơ quan ra Báo cáo phải đưa ra khuyến nghị nhằm buộc Bên có biện pháp vi phạm phải tuân thủ qui định của WTO (yêu cầu bị đơn rút lại hoặc sửa đổi biện pháp liên quan) và có thể đưa ra bóng đá kèo nhà cái gợi ý (không bắt buộc) về cách thức thực hiện khuyến nghị đó.

Trường hợp khiếu kiện không vi phạm, Bên thua kiện không phải rút lại biện pháp liên quan (vì không có vi phạm) nhưng Báo cáo có thể khuyến nghị Bên thua thực hiện bóng đá kèo nhà cái dàn xếp nhất định để thoả mãn bóng đá kèo nhà cái Bên liên quan (Báo cáo có thể đưa ra những gợi ý về biện pháp dàn xếp thoả đáng, ví dụ: bồi thường)

Thi hành(Implementation)

Bên thua phải thông báo ý định về việc thi hành khuyến nghị tại buổi họp của DSB triệu tập trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông qua Báo cáo. Nếu không thực hiện được ngay, Bên đó có thể được gia hạn thực hiện trong một khoảng thời gian hợp lý (thời hạn này do DSB quyết định trên cơ sở đề nghị của các Bên; hoặc do các Bên bóng đá kèo nhà cái thỏa thuận trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày thông qua khuyến nghị; hoặc theo phán quyết trọng tài tiến hành trong vòng 90 ngày kể từ ngày thông qua khuyến nghị).

DSB cũng là cơ quan giám sát việc thực thi khuyến nghị của bóng đá kèo nhà cái Bên liên quan. Trong thời gian qui định cho việc thực hiện khuyến nghị, bất kỳ thành viên nào cũng có thể đưa vấn đề thực hiện khuyến nghị này vào chương trình nghị sự của DSB; mỗi khi có đề nghị như vậy thì Bên phải thực hiện khuyến nghị có nghĩa vụ giải trình bằng văn bản về việc thực hiện khuyến nghị của mình gửi cho DSB chậm nhất là 10 ngày trước khi tiến hành phiên họp của DSB.

Bồi thường và trả đũa

Bồi thường và trả đũa là các biện pháp giải quyết tạm thời được sử dụng nhằm đảm bảo lợi ích của Bên thắng kiện trong thời gian Bên thua kiện không thể thực hiện được khuyến nghị của Cơ quan Giải quyết bóng đá kèo nhà cái (DSB) (giai đoạn trong khi chờ đợi Bên thua kiện thực hiện khuyến nghị). Các biện pháp này không làm chấm dứt nghĩa vụ thực hiện khuyến nghị của Bên vi phạm.

Cụ thể, nếu Bên thua kiện tạm thời không thể thực hiện được khuyến nghị của Cơ quan Giải quyết bóng đá kèo nhà cái, các Bên bóng đá kèo nhà cái có thể thỏa thuận về khoản bồi thường. Việc bồi thường phải được thực hiện trên nguyên tắc tự nguyện và phù hợp với hiệp định có liên quan.

Nếu các Bên không đạt được thỏa thuận về việc bồi thường trong vòng 20 ngày kể từ khi hết hạn thực hiện khuyến nghị, Bên thắng kiện có thể yêu cầu Cơ quan Giải quyết bóng đá kèo nhà cái cho phép áp dụng các biện pháp trả đũa song song hoặc trả đũa chéo. Cần lưu ý là Quy tắc Giải quyết bóng đá kèo nhà cái trong WTO (DSU) nghiêm cấm việc trả đũa đơn phương mà không có sự chấp thuận của cơ quan này (qui định này thực chất nhằm chấm dứt hiện tượng trả đũa đơn phương khá phổ biến trong thực tiễn giải quyết bóng đá kèo nhà cái của GATT 1947). Mức độ và thời hạn trả đũa do Cơ quan Giải quyết bóng đá kèo nhà cái (DSB) quyết định căn cứ trên thủ tục qui định về vấn đề này trong Quy tắc Giải quyết bóng đá kèo nhà cái trong khuôn khổ WTO (DSU).

Trả đũa song song thực chất là việc Bên thắng kiện không phải thực hiện bóng đá kèo nhà cái nhân nhượng thuế quan đối với hàng hoá của Bên thua kiện trong cùng lĩnh vực mà Bên thắng kiện bị thiệt hại.

Trả đũa chéo là hình thức trả đũa nhằm vào lĩnh vực khác lĩnh vực bị thiệt hại trong trường hợp việc trả đũa song song không thể thực hiện được (có thể trả đũa chéo lĩnh vực – khác lĩnh vực nhưng trong cùng phạm vi điều chỉnh của một hiệp định; hoặc trả đũa chéo hiệp định – trả đũa trong một lĩnh vực thuộc phạm vi điều chỉnh của một hiệp định khác nếu việc trả đũa song song và trả đũa chéo lĩnh vực đều không thể thực hiện được)

Trọng tài

Thủ tục trọng tài có thể được các Bên bóng đá kèo nhà cái thoả thuận sử dụng trong các trường hợp sau đây:

Trong khuôn khổ cơ chế giải quyết bóng đá kèo nhà cái DSU:trọng tài có thể được sử dụng trong bóng đá kèo nhà cái thủ tục sau:

- xác định thời hạn thực hiện khuyến nghị trong trường hợp Bên thua không thể thực hiện ngay khuyến nghị;

- xác định mức độ trả đũa trong trường hợp Bên thua có kiến nghị về vấn đề này

Trong trường hợp này thủ tục trọng tài sẽ do bóng đá kèo nhà cái thành viên Ban hội thẩm ban đầu làm trọng tài viên. Nếu bóng đá kèo nhà cái thành viên Ban hội thẩm không có điều kiện làm trọng tài viên thì trọng tài viên (là một cá nhân hoặc một tổ chức) sẽ do Tổng Thư ký WTO chỉ định.

Trường hợp bóng đá kèo nhà cái cãi về mức độ trả đũa, trọng tài không đánh giá về bản chất biện pháp trả đũa mà chỉ xem xét xem mức độ Bên thắng kiện đình chỉ các nhân nhượng/nghĩa vụ có tương đương với mức độ thiệt hại mà Bên thắng kiện đã phải chịu không.

Ngoài khuôn khổ cơ chế giải quyết bóng đá kèo nhà cái DSU:

Các Bên bóng đá kèo nhà cái có thể thoả thuận lựa chọn cơ chế trọng tài độc lập để giải quyết bóng đá kèo nhà cái của mình mà không cần sử dụng đến cơ chế của DSU (cơ chế sử dụng Ban hội thẩm, Cơ quan Phúc thẩm…). DSU chỉ cho phép sử dụng trọng tài để giải quyết các bóng đá kèo nhà cái trong đó vấn đề bóng đá kèo nhà cái (the isssues in conflict) đã được các bên xác định một cách rõ ràng và thống nhất.

Trong trường hợp này, quyết định lựa chọn giải quyết bóng đá kèo nhà cái bằng trọng tài độc lập phải được các Bên bóng đá kèo nhà cái thông báo đến tất cả các thành viên WTO trước khi thủ tục tố tụng được bắt đầu. Các thành viên WTO chỉ có thể tham gia thủ tục tố tụng nếu được các Bên bóng đá kèo nhà cái đồng ý.

Quyết định giải quyết của trọng tài phải được các Bên tuân thủ nghiêm túc. Các Bên có nghĩa vụ thông báo về quyết định này cho các thành viên WTO, cho Hội đồng hoặc cho Uỷ ban của Hiệp định có liên quan. Quy tắc giải quyết bóng đá kèo nhà cái trong WTO (DSU) qui định quyết định này của trọng tài phải phù hợp với các hiệp định có liên quan và không được gây thiệt hại cho bất kỳ thành viên nào khác của WTO. Bất kỳ thành viên nào cũng có quyền đưa ra câu hỏi liên quan đến quyết định này.